معرفی دشت لار (پارک ملی لار)

دشت لار یا پارک ملی لار، یکی از پارک جنگلی های بزرگ، دنج و خوش آب و هوای ایران است که قسمتی از آن در استان تهران و قسمت دیگری از آن در استان مازندران قرار دارد.

گستره ای از گل های زیبا و چشم اندازه های بینظیر و همچنین وجود کوه دماوند، مرتفع ترین کوه ایران در آن، این منطقه را به مکانی خاص و گردشگر پذیر تبدیل کرده است. وسعت این منطقه سرسبز در حدود 75 هزار هکتار است و در زمان های قدیم محل اردوگاه و شکار و تیراندازی پادشاهان به شمار میرفته است.

از سال 1354 این منطقه تحت حفاظت محیط زیست، به پارک ملی تبدیل شد و هر نوع شکار و تیراندازی در آن ممنوع شد. اما دریاچه لار که با نام سد لار نیز شناخته می‌شود یکی دیگر از دیدنی های واقع شده در دشت لار است. این سد در 80 کیلومتری شمال شرقی تهران و 100 کیلومتری بخش لاریجان شهر آمل واقع شده است.

دشت لار دارای دو اقلیم سرد و رطوبتی است و در طول سال بارش های باران و برف زیادی را به خود می‌بیند. به دلیل شرایط اقلیمی خاص این منطقه گونه های گیاهی و جانوری متنوعی در آن زندگی می‌کنند.

یکی از گونه های نادر آبزی جهان ماهی قزل آلای خال قرمز است که در این منطقه به وفور یافت می‌شود. طرح احداث سد لار از سال 1330 مطرح شد و در سال 1353 عملیات احداث آن آغاز گردید و در نهایت با صرف هزینه دویست میلیون دلار در سال 1361 به بهره برداری رسید. مساحت سطح آبریز سد لار حدود 675 کیلومتر مربع است و به طور متوسط جریان آب آن در هر سال به 481 میلیون متر مکعب میرسد.

یکی از تفریحات پرطرفدار سد و دریاچه لار، ماهی گیری است که البته برای آن باید مجوز داشت. افراد علاقه مند به ماهی گیری معمولا از اوایل ماه خرداد تا شهریورماه به این منطقه مراجعه می‌کنند و هر هفته به صید ماهی میپردازند.

همچنین از سال 1373 تا به امروز هر ساله مسابقاتی هم در زمینه ماهی گیری در دریاچه سد لار برگزار میشود و شرکت کنندگان بسیاری در آن حضور پیدا می‌کنند. در سال های اخیر از ارتفاعات این منطقه جهت ورزش هایی مانند اسکی و از دریاچه آن برای تفریحاتی مانند موج سواری استفاده میشود.

رودخانه های سد لار

رودخانه های پر خروش و زیبایی در اطراف سد لار و در دشت وسیع لار جریان دارند که از میان آنها می توان به رود معروف دیو آسیاب اشاره کرد. رود سفید آب یکی دیگر از رودخانه های زلال دشت لار است که به دریاچه لار ختم میشود. بستر رود سفید آب را لایه ای از آهک پوشانده اند و حداکثر ظرفیت آب آن در زمان اوج بارندگی ها به 15 متر میرسد. از دیگر رودخانه های دشت لار میتوان به رودهای الرم، رود ورا رود، آب سیاه چال، چهل بره و آب امام پهنک اشاره کرد که همه آنها در تامین آب آشامیدنی بخش هایی از شهر تهران و اطراف آن نقش دارند.

گونه های جانوری دریاچه و دشت لار

دشت و دریاچه لار آب و هوای معتدل و شرایط جغرافیایی مناسبی برای زندگی بسیاری از جانداران دارد. پرندگانی مانند کبک، عقاب، درنا، کبک دری، فلامینگو، دلیجه و سارگپه از گونه پرندگان مناطق کوهستانی دشت لار هستند. عقاب طلایی یکی از گونه پرندگان کمیابی است که زیستگاه آن در مرتفع ترین قله های منطقه لار میباشد.

حیواناتی نظیر خرس قهوه ای، پلنگ، گرگ، خرگوش، خفاش، آهو، روباه، سمور، میش، بز، گراز و گربه وحشی از پستانداران دره های این منطقه میباشند. تنوع غذایی و شرایط اقلیمی دشت لار باعث شده است تا این حیوانات از رشد خوبی برخوردار باشند و در طول سال زاد و ولد فراوانی داشته باشند.

پوشش گیاهی دشت و دریاچه لار

شرایط جغرافیایی مناسب و بارندگی های متوالی این منطقه باعث شده است تا دشت لار از تنوع گیاهی بسیاری برخوردار باشد. در حدود 400 گونه گیاهی در این منطقه دیده شده که بسیاری از آنها خوراکی هستند و خواص درمانی دارند. از نمونه گیاهان خوراکی دشت لار و ارتفاعات آن باید به گیاه گون یا خرگوشک، آویشن، قارچ وحشی، کاسنی، گلپر، لواش، سیرک، پیازک، بارهنگ، شیرین بیان، چای کوهی و والک اشاره کرد.

در فصل بهار فرش وسیعی از گل های رنگارنگ و زیبا مانند شقایق، لاله، زنبق وحشی بنفش، زنبق ارغوانی، گل زرد و مرغک دشت لار را میپوشانند و موجب زیبایی بینهایت آن میشوند. همچنین با شروع فصل بهار و بارندگی های پی در پی، قارچ های خوراکی و نوعی سیر کمیاب در دشت های لار میرویند که خواص دارویی فراوانی دارند. همچنین زنبورداری در دشت های سرسبز و پر گل منطقه لار یکی از رایج ترین مشاغل این ناحیه به است و کندوهای عسل هر ساله از اوایل خرداد تا اواخر شهریور در نقاط مختلفی از دشت، مستقر میشوند.

کوه های واقع در پارک جنگلی لار

رشته کوه های مرتفع و سر به فلک کشیده ای دور تا دور دشت و سد لار را احاطه کرده اند که قله های این کوه ها در اکثر فصول سال پوشیده از برف است. کوه هایی نظیر دماوند، یخ کمر، دیو آسیاب، گل زرد، نمک کوسر، سیاه چال، آرو، پهنک، زرشکی، کمردشت، اسب کلک، کافر راه و کبود از جمله کوه های معروف این منطقه هستند که با دشت و دریاچه لار قلمروی زیبایی را تشکیل داده اند.

جاذبه های گردشگری اطراف دشت و سد لار

از جاذبه های گردشگری و مکان های تفریحی پیرامون دشت و سد لار میتوان به امامزاده هاشم در 7 کیلومتری جاده آبعلی، آبگرم لاریجان در مسافت 72 کیلومتری آمل و غار و آبگرم اسک در 13 کیلومتری پلور اشاره کرد.

نکاتی ضروری جهت سفر به دشت و سد لار

• اگر قصد دارید از این منطقه خوش آب و هوا و گردشگری دیدن نمایید، باید نکاتی ضروری را برای سفر به دشت و دریاچه لار در نظر بگیرید:
• همراه داشتن آب خوراکی یکی از ضروری ترین نکاتی است که باید برای رفتن به دشت لار رعایت شود، زیرا آب آشامیدنی در این منطقه وجود ندارد.
• دسترسی به موبایل در این منطقه وجود ندارد.
• آفتاب در این دشت ها به شدت میتابد و چون درخت سایه پروری در این منطقه نیست، به همراه داشتن کلاه یا چتر جهت جلوگیری از تابش مستقیم آفتاب ضروری است.
• توجه داشته باشید که در این منطقه مارها و خزندگان خطرناک و سمی وجود دارند. به همراه داشتن پاپوش گتر تا حدی از میزان خطر میکاهد.