استان خراسان رضوی

آتشکده آذَرِ بُرزین مِهر (چهار طاقی دیو، خانه دیو)

بُرزین مِهر به معنی آتش خاص کشاورزان می‌باشد. در دوران ساسانیان و دوران پیش از آنان آتشکده آذَرِ بُرزین مِهر و آتشکده آذر گشتسپ و ...

خانه دیو

بُرزین مِهر به معنی آتش خاص کشاورزان می باشد. در دوران ساسانیان و دوران پیش از آنان آتشکده آذَرِ بُرزین مِهر و آتشکده آذر گشتسپ و آذر فرن بغ از جایگاه و احترام ویژه ای برخوردار بوده است.

آتشکده آذر برزین مهر در زبان پهلوی به نام آتور بورگین میتر خوانده می شود به معنی آتش مهر بالنده است.

آتشکده آذر برزین مهر یکی از سه آتشکده بزرگ ایران پیش از اسلام می باشد. هر سه آتش کده با نام آذر شروع شده اند. آذر به معنا آتش می باشد که در آیین زرتشت به معنا ایزد نگهبان آتش می باشد.

این آتشکده در استان خراسان رضوی در شهر نیشابور 40 کیلومتری شمال غربی سبزوار واقع شده است. ارتفاع آن به 2061 متر از سطح دریا می رسد و در کوهستان ریوند بین شاهرود و سبزوار در حوالی روستای فشتنق قرار دارد.

آتشکده آذر برزین مهر به چهار طاقی یا خانه دیو شهرت دارد. محل دقیق آن مشخص نیست. این آتشکده جز آثار باستانی سبزوار عنوان شده است. در حال حاضر با دیدن آن برای اولین بار حالتی سکوت و اعجاب همراه با وهم برای بیننده به وجود می آورد.

قدمت ساخت آتشکده به زمان اشو زرتشت تخمین زده شده است. یکی از قدمی ترین آثار ایران می باشد. در اطراف آتشکده گیاهی به نام ریواس وجود دارد که طبق شواهد در دوران آریایی ها (هزاره اول تا سوم قبل از میلاد) از آن برای تهیه نوشیدنی به نام هَومَه استفاه می شد. از این نوشیدنی برای مراسم دینی و مذهبی آریایی ها مورد استفاده قرار می گرفت.

موبد اردشیر آذرگشسب درباره‌ ی آتشکده آذربرزین ‌مهر می ‌آورد که ‌: این همان آتشی است که به روایتی اشوزرتشت در زمان برگزیده‌ شدن به پیامبری در دست داشت و دست او را نمی‌‌سوزاند.

بهرام پژد و شاعر زرتشتی در زرتشت نامه خود درباره ی آتشکده آذر برزین مهر می گوید:

«که آن مهربرزین بی دود *** منور نه از هیزم و دود بود»

به هر حال، چهارطاقی خانه دیو بخش باشتین شهرستان داورزن، یکی از مکان های احتمالی و البته اثبات نشده به عنوان آذر برزین مهر است. و باید منتظر باشیم که پژوهش های تاریخی و کاوش های باستانشناسی درآینده به کجا می رسد و کدامیک از 6 مکان (برزنون، کاشمر، گلمکان، قدمگاه، داورزن، ششتمد) و یا هر مکان احتمالی دیگر، به عنوان مکان قطعی آذر برزین مهر، به صورت قطعی و اثبات شده، معرفی می شوند.

پاسخ دهید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

You may use these HTML tags and attributes:

<a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <s> <strike> <strong>