مسجد جامع تون که بیشتر به نام مسجد جامع قدیم بین مردم شهرت دارد. از جمله نقاط دیدنی شهر فردوس می باشد که در محوطه باستانی شهر تون یا همان فردوس امروزه می باشد.
مسجد جامع تون در حال حاضر در قسمت جنوب شرقی بافت شهر فردوس قرار دارد.
قدمت مسجد جامع تون به دوران حکومت سلجوقیان مربوط می باشد و نخستین باری که از آن در کتب تاریخی یاد شده در کتاب احسن التقاسیم فی معرفه الاقالیم مقدسی متعلق به نیمه ی دوم سده چهارم هجری است.
معماری:
مسجد جامع تون دارای دو ایوان به سبک معماری خراسانی می باشد که ایوان شرقی و پایاب مسجد در اثر زلزله در دوران صفوی از بین رفته است و به جز ایوان قبله و گنبد خانه های طرفین آن، سه ضلع دیگر آن در دوران حکومت صفوی عقب نشینی داشته است و دوباره بازسازی شده است.
معماری و تزئیناتی که بر روی ایوان غربی است مربوط به قرن پنجم و ششم هجری قمری و حکومت سلجوقیان می باشد.
در قسمت شرقی مسجد، شبستانی به نام شبستان آخوند ملا اکبر در اوایل دوران قاجار احداث شد.این شبستان بر اثر زلزله سال 1347 خورشیدی به طور کامل تخریب شد.
این مسجد زیبا و تاریخی، با شماره ی ثبت 1222 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
ایوان این مسجد به ارتفاع 16 تر می باشد و پوشش آن طاق و تویزه است که به سبک معماری خراسانی است. آجرنمای تزئینات این ایوان به شکل هندسی در قالب 60 در 60 سانتی متر می باشد.
در فضاهای خالی این نمای خالی ایوان، قطعات کاشی جای گرفته است که امروزه به جز 3 یا 4 قطعه آن هم به صورت غیر منظم هیچ نشانی از کاشی ها دیده نمی شود.
پیشنهاد فانزی برای افرادی که به مسجد جامع تون مراجعه میکنند:
پیشنهاد ویژه برای کسانی که به مکانهای تفریحی، گردشگری در نزدیکی آن علاقهمند هستند، این افراد می توانند از امامزادگان سلطان محمد و سلطان ابراهیم، بوستان گردشگری تون، مجموعه تاریخی کوشک و … بازدید کنند.