آرامگاه ابن حسام خوسفی یکی از اثار تاریخی استان خراسان جنوبی در خوسف می باشد که قدمت آن بیش از 500 سال است.

تاریخچه:

ابن حسام خوسفی در سال 782 هجری قمری در شهری که امروزه به نام خوسف معروف است، به دنیا آمد. شهر خوسف از بخش های فعلی بیرجند و قدیمی ترین آبادی های قهستان می باشد.

آرامگاه ابن حسام خوسفی متعلق به محمد فرزند حسام الدین حسن، که به نام ابن حسام معروف است، می باشد.

ابن حسام شاعر، فیلسوف و فقیه و اندیشمند قرن هشتم و نهم هجری قمری است. بقعه ابن حسام خوسفی در سال 920 هجری قمری ساخته شد. آرامگاه ابن حسام خوسفی به دلیل آسیب ها و صدمای که دیده بود در قرن 13 هجری قمری بازسازی شد.

ابن حسام قصایدی در مدح پیامبر اسلام و خاندان پاکش سروده است. او در سال 875 هجری قمری درگذشت.

معماری:

آرامگاه این حسام خوسفی؛ بنای کوچکی است که شامل اتاقکی با فرم هشت ضلعی که نقشه فضای داخلی آن به شکل چلیپایی می باشد. پوشش مقبره به صرت گنبدی طراحی شده است که در مرکز آن یک کلاه فرنگی ساخته شده است.

در بخش هایی نورگیرهایی تعبیه شده است تا نور فضای داخلی مقبره را تأمین کند و هم باعث تهویه فضای داخل آرامگاه می شود. این بنا در دوره صفویه ساخته شده و در دوران قاجار بر روی آن تغییراتی انجام شده است.

بنای آرامگاه ابن حسام خوسفی دارای نقشه چلیپایی شکل و پوشش گنبدی دارد و از سه طرف، سه طاق نما با قوس جناقی دارد و همچنین در داخل آرامگاه کتیبه ای کاشی کاری شده بر روی زمینه سفید وجود دارد که اشعار ابن حسام بر روی آن حک می باشد.