چهار طاقی بازه هور | بیانگر تاریخ مشهد
چهار طاقی بازه هور بنای سنگی که مربوط به دوران ساسانی واقع در روستای بازه هور مشهد، که در 80 کیلومتری جنوب مشهد در همسایگی روستای رباط سفید در جاده قدیم مشهد تربت حیدریه قرار دارد. در سالهای اخیر یکی از پژوهشگران ایرانی نظریهی مبنا بر خاصیت نجومی این ساختمان را با دلایل مستند و واقعی بیان کرده است. ساختمان نیایشگاه هور یکی از قدیمیترین بناهای ایران میباشد که براساس نوشتههای آرتور پوپ باستانشناس معروف آمریکایی قدیمیترین گنبدجهان نیز است. این اثر در تاریخ 24 شهریور 1310 خورشیدی با شماره 39 به ثبت آثار ملی ایران رسیده است. برای آشنایی بیشتر با این بنای منحصر به فرد با فانزی همراه باشید.
معماری چهارطاقی بازه هور
چارطاقی در معماری به زمینه چهارگوش ببا پوشش گنبدی گفته میشود، این بنا دارای 4 پایه و یک طاق گنبدی، چهار ورودی طاقدار میباشد. فضای ورودی آن دارای سه درگاهی بلند و عریض است که به عنوان ورودی تلار به شمار میرفتند. ورودی اصلی بنا از ضلع غربی بوده است،
ویژگی بنای چهارطاقی
مهمترین ویژگی معماری چارتاقی زیرسازی و بستر سازی بنا قبل از احداث است که به سبک و روش معماری ساسانیان انجام داده شده است.
این نوع ساختمانها در گذشته کاربردهای فروانی از جمله بناهای مذهبی مانند آتشکده بازه هور که در جنوب فیروزآباد و آتشگاه فیروزآباد،… یا بنای غیر مذهبی مانند بخشی از آذینبندی در جشنها از چهارطاقی استفاده میکردند، قبل از دوران اسلام این نوع چهارطاقیهای مذهبی در ایران معروف بودند.
برخی از باستانشناسان معتقد بودن که چهارطاقی برای حفاظت و نگهبانی از راه ساخته شده است. برخی دیگر بر این باورند که این بنا قسمتی از مجموعهی معماری در کنار زیستگاه عصر ساسانی است که قلعهای بر آن مشرف بوده است. بنای چارتاقی بازه هور را مانند یک تالار مجلل میدانند که به درباریان ساسانی تعلق داشته است، گرچه از نظر دیگر اعتقاد دارند این بنا برای محاسبه نجومی استفاده شده است.
پیشنهاد فانزی برای افرادی که به چهارطاقی بازه هور (چارتاقی بازه هور) مراجعه میکنند:
پیشنهاد ویژه برای کسانی که به مکانهای گردشگری در نزدیکی این مکان تاریخی علاقهمند هستند، این افراد می توانند روستای رباط سفید، بازار بزرگ، قلعه دختر و پسر، امامزاده سیّد نورا و … بازدید کنند.