آداب و رسوم مردم تربت جام:

پوشاک مردم تربت جام

پیراهن و شلوار سفید: در گذشته دو نوع بوده است. لباس خان ها که به برچاک معروف بوده و از دو سمت راست و چپ دامن برش داشته است و به دو قسمت عقبی و جلویی تقسیم می شده است. به این نوع لباس امروزه لباس افغانی یا پاکستانی می گویند. لباس کشاورزان لباس 40 تریزه بوده است؛ در واقع این پیراهن از برش های متعددی که تریزه (تکه) نام دارد دوخته می شده است. ویژگی بارز این پیراهن دامن چین دار آن بوده است.

جلیقه: جلیقه به رنگ مشکی بوده که روی لباس سفید پوشیده می شده و نشان دهنده ی تاریکی در برابر روشنی و نور بوده است.

پی تابه (پا تابه): پی تابه یا پا تابه از جنس پشم بوده است که در زمستان از یخ زدن پا محافظت می کرده است. همچنین پی تابه (پا تابه) از پا در برابر نیش مار و عقرب و آسیب خار مراقبت می کرد.

کلاه و مندیل: کلاه و مندیل به کلاه قرص و دستاری گفته می شود که بر سر بسته می شود و از سر و صورت محافظت می کند. کلاه را معمولاً از الیاف سیمی مرغوب با آستری مخمل می ساختند. مندیل هم در گذشته از جنس کرباس بوده ولی امروزه مرغوب ترین نوع مندیل از فاج ساخته شده است.

دستمال ابریشمی: به نظر می آید که این دستمال امروزه به لباس محلی تربت جام اضافه شده و در گذشته سارق یا روسری (چارقد) سفید و مانند مندیل بوده که آن را به کمر می بستند. از سارق هنگام رفتن سرِ زمین و آوردن آذوقه استفاده می کردند یا برای گرم کردن خود بعد از کار استفاده می کردند.

چارق یا چقه: چارق پاافزاری چرمی بوده است که دارای دو نوع رُوّی (برای پیاده روی و راه پیمایی) و اُوّی (برای آبیاری کشت) است. چقه نیز کفیِ تخت با رویه ای چرمی بوده و این دو به صورت گُوّ میشی به هم دوخته می شود.

رقص محلی تربت جام

در فرهنگ مردم تربت جام رقص های محلی زیادی وجود دارد که عبارت اند از :

رقص هتن یا هتم: هتن یا هتم در لغت به معنی کرانه های کوه یا شیر بیشه است و به نوعی سماع عارفانه گفته می شود. برای رقص هتن یا هتم افراد دایره ای درست می کنند و در حین گردش پاهای خود را به زمین می کوبند. به تدریج با سرعت بخشیدن به رقص خود در حال چرخیدن دست های خود را به می کوبند و دایره را کوچکتر می کنند.

هپل بازی: در رقص هپل بازی یک نفر در داخل دایره دایره به انجام حرکتی می پردازد و بقیه حرکت او را انجام می دهند.

چوب بازی: چوب بازی را می توان نمونه ای از شمشیربازی ایران باستان در نظر گرفت. در چوب بازی دو نفر به صورت دایره ای می چرخند و نفر اول چوب های خود را به چوب های نفر دوم می زنند و هر که چوبش شکست باید از دایره بیرون برود.

آفر: آفر از مصدر آفریدن است. در منطقه ی محلی به آن اَپر، اَفر و لَپر می گویند. آفر در دو شکل اجرا می شود؛ اولی برای مراسم کاشت، داشت و برداشت و دومی برای قالی بافی است.

از دیگر رقص های تربت جام می توان به مشق پلتان، سه چکه، گل پتی خان و حنایی اشاره کرد.