کاخ گلستان بیانگر زیبایی معماری ایرانی

کاخ گلستان تهران با قدمتی بسیار زیاد، یکی از منحصر‌به‌فردترین مجموعه‌های تاریخی ایران است. نام گلستان را به این علت برای آن گذاشته‌اند، زیرا ساخت تالاری به نام گلستان در عهد آقا محمد خان قاجار آغاز شده‌است و در سال ۱۲۱۶ ه‍.ق، در عهد فتحعلی شاه قاجار به پایان رسیده‌است. پیشنهاد می‌کنیم از این کاخ که یکی از زیباترین مجموعه‌ کاخ‌ها در تهران است، دیدن کنید. اما اکنون با ما و این بازدید مجازی از کاخ گلستان همراه باشید.

کاخ گلستان را چه کسی ساخته؟

زمان ساخت این مجموعه، به دوران شاه عباس صفوی و سال ۹۹۸ ه‍.ق برمی‌گردد. در آن زمان چهار باغ در داخل حصار شاه طهماسب احداث شد و بعدها در زمان شاه سلیمان صفوی (۱۱۰۹ – ۱۰۷۸ ه‍.ق) با ساخت یک دیوان خانه‌ در همان محدوده، چنارستان شاه عباسی شکل گرفت.

متاسفانه امروزه از آن‌ها اثری نیست و کاخ گلستان از لحاظ قدمت نهایتا به دوران زندیه برمی‌گردد. نگاه کردن به زیبایی‌های این بنا شما را شگفت‌زده می‌کند. همین زیبایی منحصربه‌فرد، کاخ گلستان را به یکی از جاهای دیدنی تهران تبدیل کرده است.

چه بناهای تاریخی و قشنگی داخل کاخ گلستان هست؟

بناها و عمارت‌های متعدد و زیبایی در مجموعه کاخ گلستان قرار دارد که در ادامه به بررسی اجمالی برخی از مهم‌ترین موارد آن می‌پردازیم.

• کاخ گلستان شمس العماره

شمس‌العماره از بناهای مهم تاریخی تهران و مربوط به دورهٔ قاجار و از شاخص‌ترین بناهای این کاخ است. کار ساخت آن از سال ۱۲۴۴ تا ۱۲۴۶ خورشیدی طول کشیده‌است.

عمارت شمس‌العماره کاخ گلستان پنج طبقه است و ۳۵ متر ارتفاع دارد که در آن زمان بلندترین ساختمان تهران بوده‌است. قبل از ساخته شدن سردر باغ ملی، این ساختمان به عنوان نماد شهر تهران شناخته می‌شد.

• تالار سلام کاخ گلستان

تالار سلام (تالار موزه) از اتاق‌های این کاخ است که در حال حاضر به عنوان موزه مورد استفاده قرار گرفته‌است. موزه کاخ گلستان در دوره سلطنت پهلوی برای تشریفات رسمی مورد استفاده قرار می‌گرفت و تاج‌گذاری محمدرضا پهلوی و شهبانو فرح در آن صورت گرفت. معماری این تالار و تالار آینه و سرسراها و وابسته‌های آن توسط صنیع‌الملک (حاج ابوالحسن معمارباشی) صورت گرفته است.

• تالار آینه

تالار آینه، یکی از اتاق‌های زیبای کاخ گلستان تهران می‌باشد که در سمت غربی مجموعه گلستان و بالای سردر ورودی عمارت اصلی، در غرب تالار سلام واقع شده‌است. این تالار به همراه تالار سلام در سال ۱۲۵۳ شمسی توسط صنیع الملک ساخته شد و اتمام تزیینات آن تا سال ۱۲۶۱ شمسی طول کشید.

• ایوان تخت مرمر

ایوان تخت مرمر، ایوان دارالاماره یا دیوان‌خانه قدیمی‌ترین بنای کاخ گلستان تهران است و عده‌ای ساخت آن را به کریم خان زند نسبت می‌دهند. این اثر با نام عمارت تخت مرمر در تاریخ ۱۱ بهمن ۱۳۳۴ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. بیشترین شهرت این تالار به دلیل نقاشی است که کمال‌الملک از آن کشیده است  که در آن، ناصر الدین شاه نیز دیده می‌شود.

• تخت مرمر

ساخت این تخت بسیار مشهور به سال ۱۲۲۱ و فتحعلی شاه قاجار برمی‌گردد. او به سبب محفوظ نبودن ایوان تخت مرمر و دشواری جابجایی تخت طاووس، دستور داد تختی بسازند که همیشه در وسط ایوان قرار داشته باشد. این تخت به تخت مرمر یا تخت سلیمانی مشهور شد. طراحی تخت را میرزا بابای شیرازی نقاش باشی و سرپرستی حجاری آن را استاد محمد ابراهیم اصفهانی حجارباشی دربار انجام دادند.

• خلوت کریمخانی

خلوت کریمخانی در شمال غربی محوطه کاخ گلستان تهران قرار دارد و دیوار به دیوار تالار سلام است. بنایی سر پوشیده و ستون‌دار به‌صورت ایوان سه دهنه که در مرکز آن حوضی ساخته شده‌‌است که قبلا آب قنات شاه از میانه حوض می‌جوشیده است. دو شی مهم تاریخی در خلوت کریمخانی وجود دارد که یکی سنگ مزار ناصرالدین شاه و دیگری تخت فتحعلی شاه می‌باشد.

• عمارت بادگیر

عمارت بادگیر کاخ گلستان تهران بین سال‌های ۱۲۲۰ و ۱۲۶۰ به دستور فتحعلی شاه قاجار ساخته شد. مظفرالدین‌شاه قاجار در این عمارت تاج‌گذاری کرد. نام این بنا برگرفته از بادگیر بلند این ساختمان است. این عمارت به‌طور کامل به دستور ناصر الدین شاه بازسازی شد. پلان تالار اصلی این عمارت به صورت صلیبی می‌باشد. همچنین این تالار با ارسی بسیار وسیع و زیبا به همراه تزئینات آیینه‌کاری و گچ‌بری آراسته شده‌است. برج‌های بادگیر تنها بادگیرهای تزئین‌شده با معرق در ایران می‌باشند.

• کاخ ابیض

کاخ ابیض ( کاخ سفید) در اصل محل نگهداری پیشکش‌‌های سلطان عبدالحمید عثمانی به ناصرالدین شاه بوده‌است. می‌توان گفت شاه شهید از این عمارت که قبلا کلاه فرنگی یا برج آغامحمدخانی بوده‌است،‌ به عنوان انبار هدایای شاه عثمانی استفاده می‌کرده‌است. کاخ سفید رنگ و حال و هوایی اروپایی دارد. معماری کاخ گلستان مخلوطی زیبا از سبک ایرانی‌قاجاری و اروپایی است. هم‌اکنون در این کاخ، موزه مردم‌شناسی برپاست.

• تالار عاج

• تالار الماس

• تالار برلیان

• حوض‌خانه

• حوض‌خانه عمارت بادگیر

چرا این کاخ ثبت جهانی شده‌است؟

این کاخ به علت سابقه تاریخی و معماری زیبا و ارزشی که از لحاظ قدمت و ثروت دارد در تاریخ 2/4/1392 در سی و هفتمین اجلاس سالانه کمیته میراث جهانی سازمان یونسکو در پنوم‌پن، پایتخت کامبوج به عنوان میراث بشری از جانب یونسکو به ثبت رسید.

چه شاهانی در این کاخ زندگی کردند؟

شاهانی که در کاخ گلستان تهران زندگی کرده‌اند معمولا مربوط به دوره قاجار هستند و اسامی آنها در زیر آورده‌ایم:

• آغامحمدخان قاجار
• فتحعلی شاه قاجار
• محمدشاه قاجار
• ناصرالدین شاه قاجار
• مظفرالدین شاه قاجار
• محمدعلی شاه قاجار
• احمدشاه قاجار

رویدادهای مهم

• تاجگذاری پادشاهان قاجار از جمله احمدشاه بر تخت مرمر
• تاجگذاری مظفرالدین شاه قاجار در عمارت بادگیر
• گشایش مجلس یکم در ۱۸ شعبان ۱۳۲۴ هجری قمری با حضور شاه در اتاق برلیان عمارت گلستان
• برپایی مجلس مؤسسان در آذر ۱۳۰۴ هجری شمسی برای انقراض سلسله قاجار و استقرار سلطنت پهلوی در تکیه دولت
• نخستین جلوس رضاشاه در سال ۱۳۰۴ هجری شمسی بر تخت مرمر
• تاج‌گذاری رضاشاه در تاریخ ۴ اردیبهشت ۱۳۰۵ هجری شمسی در تالار سلام
• تاج‌گذاری محمدرضا پهلوی در تالار سلام

قیمت بلیط کاخ چقدره؟

ورودی کاخ گلستان تهران برای بازدید کننده داخلی حدود ۲۵۰۰ و برای بازدیدکننده خارجی 15000 تومان است. مبلغ ورودی بازدید از هر موزه و عمارت‌های مجموعه برای بازدیدکننده داخلی حدودا ۲۰۰۰ تومان و برای کاخ اختصاصی ۲۵۰۰ تومان است. مبلغ ورودی بازدید از هر موزه و عمارت‌های مجموعه برای بازدیدکننده خارجی حدود ۸۰۰۰ تومان و برای کاخ اختصاصی ۱۵۰۰۰ تومان است.

ساعت کاری کاخ گلستان برای بازدید تا چه زمانی هست؟

ساعت بازدید کاخ، بهار و تابستان همه روزه از ساعت 9:30 صبح تا 18:30 عصر و روزهای پائیز و زمستان از ساعت 8:30 تا 16:30 می‌باشد.

چه روزهایی باز است؟

کاخ گلستان تهران در روزهایی از سال مانند رحلت امام خمینی، شهادت حضرت علی (ع)، تاسوعا، عاشورا و اربعین حسینی، شهادت امام حسن مجتبی (ع) و شهادت امام صادق (ع) تعطیل است.

چه زمانی به این کاخ برویم؟

بهترین زمان برای رفتن به کاخ گلستان تهران اوایل روز است. به این دلیل که بتوانید از تمام قسمت‌ها و تالارها دیدن کنید و به علت بسته شدن مجموعه در اوایل شب عجله‌ای برای خارج شدن نداشته ‌باشید.

گزارش بازدید کاخ گلستان به پیشنهاد فانزی

فانزی پیشنهاد می‌کند حتما چند ساعتی را در این مجموعه زیبا بگذرانید تا بتوانید از همه جای مجموعه کاخ گلستان تهران دیدن کنید و لذت کافی از بودن در این مکان زیبا و فوق‌العاده ببرید.

آیا می‌توانیم در کاخ گلستان عکس بگیریم؟

گرفتن عکس در اکثر قسمت‌های کاخ بدون استفاده از فلاش دوربین و موبایل مجاز است. ولی عکاسی حرفه‌ای با استفاده از پایه و ملحقات باید با هماهنگی قبلی انجام گیرد.

آدرس کاخ کجاست؟

تهران، خیابان پانزده خرداد، ضلع شمالی میدان ارگ، کاخ گلستان

چطور به کاخ گلستان برویم؟

آدرس کاخ گلستان با مترو : برای رفتن به به این کاخ با استفاده از مترو می‌توان از ایستگاه‌های متروی میدان 15 خرداد (میدان ارگ) و میدان امام خمینی (میدان توپخانه) استفاده کرد. فانزی لحظات خوشی را برای شما آرزومند است.