یکی از مسجدهای قدیمی ابیانه، مسجد پرزله است که در محله پرزله شرق مسجد جامع قرار دارد.
به گفتهی مدیر پایگاه پژوهشی ابیانه، مسجد تاریخی پرزله یکی از مساجد قدیمی ابیانه است که قدمت آن دستکم به ابتدای قرن هشتم هجری قمری بازمیگردد. کتیبه موجود بر درب تاریخی جانب غربی مسجد تاریخ 701 هجری قمری را نشان میدهد که ممکن است این درب بعد از ساخت بنای مسجد در آن محل نصب شده باشد و در این صورت قدمت بنا قطعا به پیش از قرن هشتم باز میگردد.
تاریخ ساخت این مسجد مربوط به دوره ایلخانیان میباشد. این مسجد دو طبقه ای است، این دو طبقه با راهپلههای مارپیچی به یکدیگر متصل شدهاند.
در زیر مسجد پرزله آبانبار و پاشیر قرار دارد. درب شرقی آن به سمت گرمابهای باز میشود.
شبستان طبقه همکف با درب یکلنگهای به یک راهرو، که از یک طرف به کوچه و از طرف دیگر به راهپله (به طبقه بالا منتهی میشود) میرسد، راه دارد.
درب یکلنگهای، که ورودی ایوان است، از چوب گردو ساخته شده و بر روی آن تزئینات منبتکاری به صورت حاشیهای از گل و بوته قرار دارد که بر روی آن با خط نسخ ریز سال 701 و نام خطاط محمد بن علی مجیب اصفهانی ذکر گردیده است.
طبقه بالا به صورت یک سالن بزرگ است که از بناهای متعلق به دوره صفویه است. یک ایوان کوچک به آن در اواخر دوره قاجاریه اضافه شده است.
روی در غربی مسجد تاریخ 1058 هجری قمری که مربوط به دوران شاه اسماعیل صفوی میباشد حک شده است.
شبستان مسجد ستوندار است، از تیرهای چوبی و ستونهای چوبی برای نگهداشتن آن استفاده شده است.
معماری این مسجد به خصوص معماری سقف و ایوان چوبی بنا بسیار ارزشمند و منحصر به فرد است و نشان از نبوغ سازندگان این بنا دارد.
در حال حاضر، از این مسجد برای مراسم دهه عاشورا، روضهخوانیها و نماز یومیه استفاده میشود.
پیشنهاد فانزی برای افرادی که به مسجد پرزله مراجعه میکنند:
پیشنهاد ویژه برای کسانی که به مکانهای گردشگری در نزدیکی این مسجد علاقهمند هستند، این افراد می توانند از موزه مردم شناسی، آتشکده هارپاک، زیارتگاه هینزا و …. بازدید کنند.