احتمالا تا به حال نام بانجی جامپینگ را شنیده اید، تفریحی که در آن با استفاده از نوعی طناب، از ارتفاعی زیاد پرش انجام میشود و شجاعت و اعتماد به نفس افراد مورد چالش قرار میگیرد. نام این ورزش تشکیل شده از دو کلمهی بانجی که نام نوعی طناب کشی و ارتجاعی در زبان انگلیسی است و جامپ میباشد که همان طور که میدانید به معنای پریدن است.
این ورزش تقریبا عمری ۴۰ ساله دارد و تاکنون رکورد های عجیب و غریبی مانند پرش از ارتفاع ۲۵۰ متری در آن به ثبت رسیده است. پرش هایی هم از وسایل متحرک مانند هلیکوپتر و بالون نیز ثبت شده است که این امکان را میدهند تا در ارتفاعی بسیار بالاتر از سکوهای ثابت پرید و پس از پرش نیز درهوا به صورت معلق حرکت کرد. بانجی جامپینگ در حال حاضر تبدیل به ورزشی معروف و محبوب شده است و تا به حال افرادی بسیاری آن را در سراسر جهان تجربه کرده اند. در ادامه به شرح تاریخچه، فواید، تجهیزات و البته خطرات بانجی جامپینگ خواهیم پرداخت. با فانزی همراه باشید.
تاریخچه بانجی جامپینگ
اولین پرش بانجی به شکلی که امروزه انجام میشود، در اول آپریل سال ۱۹۷۹ انجام شد. این پرش در ارتفاع ۷۶ متری از پل معلق کلیفتون که در شهر بریستول انگلستان قرار دارد صورت گرفت. این پرش که توسط چند دانشجو دانشگاه آکسفورد انجام شده بود از مراسمی سنتی که بومیان کشور وانوواتو انجام میدادند الهام گرفته شده بود. در این مراسم، بومیان کشور وانواتو که جزیره ای کوچک در اقیانوس آرام است، از برج هایی چوبی که ارتفاعی ۲۰ تا ۳۰ متری دارند به سمت زمین پرش میکنند. در این مراسم، بومیان جوان قبیله، با بستن تنها دو طناب گیاهی به مچ پاهایشان، خود را به سمت زمین پرت میکنند تا ورودشان به دنیای بزرگسالی را جشن بگیرند. برخلاف بانجی جامپینگ در این مراسم فرد پرش کننده به زمین برخود میکند اما طناب ها باعث کاهش فشار وارده در اثر برخورد آن ها به زمین میشوند!
اما فردی که باعث شناخته شدن بانجی جامپینگ به طور گسترده در جهان شد فردی نیوزیلندی به نام اِی جِی هکت بود که پرش های بسیاری را از سال ۱۹۸۶ تاکنون انجام داده است. او ابتدا در نیوزیلند چندین پرش انجام داد و سپس به اروپا و آمریکا سفر کرد و پرش های معروفی را از جمله در برج ایفل به نمایش گذاشت.
همچنین هکت فردی است که اولین سکوی ثابت بانجی جامپینگ را در شهر کویینزتون نیوزیلند ساخت. هکت بعد از ساخت این سکو، در نقاط مختلف جهان نیز اقدام به ساخت سکو های بانجی کرد و همچنان نیز به عنوان یکی از موفق ترین و معروف ترین افراد در عرصه بانجی جامپینگ شناخته میشود.
شرایط ورزش بانجی جامپینگ
قبل از شروع ورزش بانجی جامپینگ، فرد باید از سلامت قلبی و عصبی خود آگاه باشد و مشکلاتی در ناحیه ستون فقرات خود نداشته باشد. به دلیل هیجان بیش از حد این ورزش، در هنگام سقوط آزاد فشار عصبی زیادی بر ورزشکار وارد میشود و ممکن است فرد با سکته قلبی و یا حملات روحی مواجه شود. نداشتن ترس و اعتماد به نفس بالا یکی از مهم ترین ویژگی هایی است که در پرش بانجی باید از آن برخوردار بود.
داشتن وزن بالا در ورزش بانجی جامپینگ نیز مشکلاتی را به وجود میاورد. همچنین افرادی که وزنی بسیار پایین دارند، در هنگام پرش باید به همراه یک مربی پرش کنند که وزن متناسبی را برای پریدن داشته باشند. وسایل اضافی مانند تلفن همراه و عینک نیز نباید همراه فرد پرش کننده باشد و لباس های او نیز باید کاملا راحت و مناسب برای پریدن باشند.
در فانزی بخوانید: بهترین مراکز برای انجام پرش بانجی در تهران
تجهیزات ورزش بانجی جامپینگ
دو مورد اساسی لازم برای انجام بانجی جامپینگ مکانی مرتفع و البته فردی شجاع و با جسارت است. اگر این موارد وجود نداشته باشد، مسلما بانجی جامپینگ نیز مفهومی نخواهد داشت.
داشتن طنابی خاص که قابلیت انعطاف پذیری و کشسانی بالایی دارد به همراه مچ بند و وسایلی که آن را به بدن متصل کنند نیز دیگر نیاز اساسی ورزش بانجی جامپینگ است. پوشش هایی حفاظتی هم باید در این ورزش استفاده شوند تا احتمال وارد شدن صدمات به قسمت های مختلف بدن را کاهش دهند.
خطرات بانجی جامپینگ
مانند هر ورزش دیگری، احتمال اینکه صدمات در بانجی جامپینگ اتفاق بیافتند نیز وجود دارد. اگر نکات ایمنی در بانجی جامپینگ رعایت شود و تجهیزات با کیفیتی در آن مورد استفاده قرار گیرد، احتمال رخ دادن اتفاقات ناگوار در آن به حداقل میرسد. اما همان طور که مشخص است اگر موارد ایمنی به خوبی رعایت نشوند، بانجی جامپینگ نیز ورزشی مخاطره آمیز خواهد بود.
یکی از اولین مسائلی که باید در بانجی جامپینگ در نظر گرفته شود، مقدار طول طناب است. مشخصا اندازه طناب باید طول کاملا کوتاه تر از ارتفاع سکو باشد تا طناب فضای کافی را برای کش آمدن داشته باشد. اشتباه محاسبه کردن طول طناب حتی گاهی اوقات برای حرفه ای های این رشته نیز رخ میدهد و حتما باید با دقت محاسبه شود. کیفیت طناب نیز بسیار مهم است، چون طناب پس از مقدار مشخصی استفاده شدن، کشش و کیفیت خود را از دست میدهد و احتمال پاره شدن در طناب های بسیار بی کیفیت، وجود دارد.
با این حال ممکن است در مواقعی حتی با رعایت تمام نکات ایمنی هم در بانجی جامپینگ حوادثی رخ دهد. پس از پرش، طناب بانجی جامپینگ فرد پرش کننده را با وارد کردن نیرویی ناگهانی و زیاد به سمت بالا میکشد. ترکیب این نیرو با آویزان بودن از طناب میتواند صدماتی را به چشم، گردن و ستون فقرات وارد کنند که حتی ممکن است در برخی موارد بسیار نادر منجر به مرگ شوند.
آسیب به بینایی یکی از بیشترین مورد های گزارش شده است که در اثر خونریزی شبکیه چشم اتفاق میافتد. فشار زیادی که به طور ناگهانی در هنگام بالا کشیده شدن توسط طناب اتفاق میافتد، باعث هجوم خون به سر و ایجاد فشار زیادی به چشم میشود. اثر این مورد میتواند بسیار کوتاه مدت باشد و یا اینکه مدت زیادی طول بکشد. به طور مثال در موردی خاص، بینایی فردی که دچار خونریزی شبکیه بعد از بانجی جامپینگ شده بود، پس از ۷ ماه هنوز به حالت ابتدایی بازنگشته بود.
تکان خوردن ناگهانی سر بعد از پریدن از روی سکو نیز دیگر موردی است که احتمال وارد کردن صدماتی به ناحیه گردن را دارد (مانند حالتی که در ترمز گرفتن شدید با ماشین و یا تصادف اتفاق میافتد). اگر شدت این تکان زیاد باشد، به مهره های گردن آسیب وارد خواهد کرد.
بیشتر بخوانید: ایمنی و خطرات کارتینگ سواری
مزیت های ورزش بانجی جامپینگ
اما با همهی خطرات احتمالی که در مورد بانجی جامپینگ ذکر کردیم، باید بگوییم که فواید این ورزش هیجان انگیز نیز بیشمارند. بالا رفتن اعتماد به نفس، بیشتر شدن کنترل بر روی اعصاب، از بین رفتن ترس از ارتفاع و همینطور احساس کردن نشاطی فوق العاده، تنها تعداد کمی از مواردی هستند که بعد از پرش از سکو های بانجی جامپینگ تجربه خواهید کرد. حتی تجربهی یکبار بانجی جامپینگ اثرات مثبت بلند مدتی را بر روی شما خواهد گذاشت و یکی از معدود ورزش هایی است که خاطره انجام آن، هیچگاه از ذهنتان پاک نخواهد شد.
ورزش بانجی جامپینگ در ایران
بانجی جامپینگ در ایران سابقه ای حدودا ۱۱ ساله دارد. اولین باشگاه بانجی جامپینگ ایران در منطقه توچال تهران افتتاح شد و پس از آن در شهرهای مختلفی مانند مشهد، همدان، کیش و شیراز نیز سکو های دیگری برای پرش بانجی افتتاح شدند. بلندترین سکوی پرش بانجی جامپینگ ایران در چهارمحال و بختیاری واقع شده است که ارتفاعی ۷۵ متری دارد. با خواندن این مقاله میتوانید با مراکز بانجی جامپینگ تهران و روز ها و ساعات فعالیت آن ها آشنا شده، و برای مراجعه به آن ها برنامه ریزی کنید.