مهد کودک، بهترین انتخاب برای مادران شاغل

سبک زندگی جدید و شاغل شدن مادران

امروزه مشارکت زنان در جامعه به عنوان نیروی کار فعال بسیار بیشتر از گذشته شده است و این امر برای والدین به یک نگرانی تبدیل شده است، چرا که باید کودک خود را به مهد کودک بسپارند. هر چند که امروزه در برخی از کشور ها سیاست ها به شکلی است که مادران از فرزند خود نگهداری کنند و تا آنجا که امکان دارد از سپردن کودک به محیطی غیر از خانه یا همان مهدکودک ها خودداری کنند.

اما در بسیاری از کشور ها به مانند ایران مهد کودک محیطی برای نگهداری کودکان و تعلیم و تربیت آنهاست. همچنین کودکان در مهد روش برقراری ارتباط را یاد می گیرند و این امر باعث افزایش هوش اجتماعی آنها می شود.

مهد کودک چیست؟

مهد کودک از کنار هم قرار گرفتن دو واژه مهد و کودک ایجاد شده است. مهد یک واژه عربی و کودک یک واژه فارسی است و در اثر معنی لغتی انگلیسی “kindergarten” شکل گرفته است. در گذشته به مهدکودک کودکستان هم می‌گفتند و مفهوم آن به کارکرد مهدکودک نزدیک‌تر بوده است.

مهد کودک محیطی است که در آن از کودکان با یک بازه سنی مشخص، در سنین قبل از ورود به دبستان، مراقبت می شود. همچنین مهدکودک برای شناخت استعداد کودکان، استقلال شخصیت، افزایش خلاقیت، نحوه برقراری ارتباط و افزایش هوش اجتماعی محیطی آن ها هم مناسب است.

در گذشته تنها کودکانی که والدینی شاغل داشتند به مهد کودک می رفتند و مهدکودک تنها محلی برای نگهداری و مراقبت از کودکان به شمار می رفت. اما امروزه مهد کودک تنها برای مراقبت از کودکان نیست بلکه به محیطی آموزشی تبدیل شده است که در آن کودکان متناسب با سن و درک خود مورد آموزش قرار میگیرند. امروزه والدین تمام تلاش خود را می کنند تا فرزندشان چیزهایی که در آینده لازم دارند را بیاموزند.

یکی از ویژگی های افراد موفق، روابط اجتماعی قوی و هوش اجتماعی بالای آنها است. هوش اجتماعی را میتوان با آموزش های مناسب افزایش داد و یکی از راه های منطقی یادگیری روابط اجتماعی در کودکان، رفتن به مهد کودک است. به همین دلیل نه تنها والدین شاغل، بلکه والدینی که خانه دار هستند یا شغل آنها طوری است که می توانند از فرزندشان مراقبت کنند هم کودکان خود را در زمانی محدود تر به مهدکودک می فرستند. به همین علت است که امروزه مهد کودک ها به گروه های مختلفی تقسیم می شوند که در ادامه آنها را معرفی می کنیم.

بیشتر بخوانید: مدرسه طبیعت چیست و چگونه به رشد اجتماعی کودک من کمک می‌کند؟

دسته بندی مهد کودک

همان طور که در بالا هم گفتیم، والدین، بسته به شغل، نیاز و هزینه، زمان های متفاوتی را برای رفتن کودکشان به مهد کودک در نظر می گیرند. به همین دلیل مهدکودک ها هم سعی کرده اند با فراهم آوردن موقعیت ها پاسخگوی  نیاز تمام والدین باشند. به همین دلیل است که مهد کودک های تمام وقت، نیمه وقت و پاره وقت شکل گرفته است. این دسته بندی مهد کودک ها باعث شده است تا والدین مدیریت زمان بهتری داشته باشند، هم به کارهای خود برسند و هم خیالشان بابت مراقبت فرزندشان و یادگیری آنچه لازم است بدانند راحت باشد.

• مهد کودک‌های تمام وقت

مهد کودک تمام وقت به مهد کودکی گفته می شود که در آن، از ساعت ۷:۳۰ تا ۶ بعد از ظهر از کودک نگهداری می کنند. البته والدین می توانند از ساعت ۴:۳۰ بعد از ظهر کودکان خود را ز مهد کودک تحویل بگیرند. از آنجایی که مدت زمانی که کودک در مهدکودک است به مانند یک تایم اداری و کمی بیشتر از آن است،به آن مهدکودک تمام وقت گفته می شود. این نوع از مهد کودک مناسب والدینی است که هر دو شاغل هستند و زمان بسیار زیادی از روز را بیرون از منزل هستند و نیاز دارند تا در این زمان فرزندشان در محیطی مناسب و آموزشی قرار بگیرد.

در مهد کودک های تمام وقت کودکان صبحانه، ناهار و میان وعده خود را در مهد و در کنار دوستان و همسالانشان میل میکنند. مسئولیت تهیه صبحانه و ناهار به عهده مهد کودک است تا همه بچه ها غذایی یک رنگ و یکسان داشته باشند و با ایجاد یک حس خوب وعده غذایی خود را نوش جان کنند. اما تهیه میان وعده ها به طور معمول بر عهده والدین است. برخی از مهد کودک ها برای یک دست بودن میان وعده کودکان، به والدین لیست میان وعده می دهند و یا با گرفتن هزینه جداگانه از والدین تهیه میان وعده را هم خود به عهده میگیرند.

• مهد کودک‌های نیمه وقت

مهد کودک نیمه وقت مهد کودکی برای والدین خانه دار است که مایل اند فرزندشان در مهد و به صورت اصولی آموزش ببیند و نحوه برقراری ارتباط با  هم سن و سال هایشان را یاد بگیرند تا در بزرگسالی از هوش اجتماعی مناسبی برخوردار باشند. در مهدکودک نیمه وقت کودک ساعت ۷:۳۰ تا ۸ به مهد کودک می رود و تا ساعت ۱۲ هم آنجا می ماند. در مهدکودک های نیمه وقت بسته به توافق والدین و مهد و مدیریت مهد، کودک می تواند صبحانه و ناهار خود را  در مهد میل کند. البته به طور حتم کودک یک میان وعده در مهد کودک  میل میکند. مهد کودک های نیمه وقت علاوه بر آموزش ایجاد ارتباط، زمینه ای را برای رشد استعداد های کودکان فراهم می کنند.

بیشتر بخوانید: همه چیز درباره نمایش های عروسکی

انواع مهد کودک

• مهد کودک دو زبانه

اهمیت دانستن یک زبان دیگر به غیر از زبان مادری بر هیچکس پوشیده نیست و والدین هم دوست دارند تا فرزندشان در کودکی یک زبان دیگر را بیاموزد تا یک زبان دیگر را نیز بتوانند مثل زبان مادری خود حرف بزنند. از اینرو والدین مهد کودک های دو زبانه را انتخاب می کنند. در مهد کودک های دوزبانه دقیقا همین اتفاق می افتد و کودکان علاوه بر آموختن زبان فارسی که همان زبان مادری است، با زبان انگلیسی ، آلمانی یا فرانسه ( بسته به نوع فعالیت مهد) آشنا می شوند و آن را هم مانند زبان مادری یاد می گیرند.

اما آنچه در این مورد اهمیت پیدا میکند این است که فرستادن کودکان به مهدکودک دوزبانه درست است یا اشتباه؟ مدیرکل دفتر امور کودکان سازمان بهزیستی هیچ گونه مجوزی برای مهد کودک های دو زبانه صادر نکرده است. برخی از افراد صاحب نظر در این زمینه معتقد اند کودک ابتدا باید زبان مادری خود را یاد بگیرد و به آن تسلط یابد سپس یادگیری زبان دیگری را آغاز کند. آنچه در یادگیری زبان دوم مهم و تاثیر گذار است پیوسته بودن دوره های آموزشی است. اگر شما امیدوارید که کودکان در یک دوره مهد کودک زبان دومی را بیاموزند و آن را فراموش نکنند کاملا در اشتباه هستید و در نهایت باید بگوییم اینکه فرزندتان در مهد کودک زبان دوم را بیاموزد یا نه، کاملا به نحوه آموزش، سن کودک، درک کودک و میزان یادگیری او بستگی دارد،  بنابراین نمیتوان در این مورد پاسخی قطعی داد.

• مهد قرآنی

یکی دیگر از مهد هایی که در سال های اخیر در کشورمان رونق گرفته است مهد های قرآنی است. عده ای به اشتباه فکر می کنند که در مهد های قرآنی تنها قرآن به بچه ها آموزش داده می شود. اما اینطور نیست بلکه مهدهای قرآنی مثل مهدکودک ها دارای کلاس های مختلفی هستند اما محوریت آموزش آنها قرآنی است یعنی هر روز یک زنگ به آموزش قرآن اختصاص می یابد و بعد از آن زمان به کلاس های آموزشی و هنری که متفاوت با هر مهد دیگری است اختصاص پیدا میکند. بعضی از مهد های قرآنی دارای کلاس زبان انگلیسی و موسیقی هک هستند و بعضی تنها به کلاس های سفالگری و نقاشی محدود می شوند.

• شهر مشاغل

امروزه همانطور که بازی های کودکان تغییر کرده است، مراکز تفریحی کودکان هم به روز شده است. یکی از مراکز تفریحی کودکان شهر مشاغل است. شهر مشاغل یک فضای مناسب برای  کودکان است که در آن می‌توانند انواع شغل‌ها را تجربه کنند و با شغل‌های مختلف در قالب بازی آشنا شوند. در شهر مشاغل، کودکان علاوه بر شناخت شغل‌ها می‌توانند مهارت‌های فردی و گروهی و توانایی‌های فردی خود را بهبود بخشند.

• خانه کودک

کودکان همیشه به فکر بازی و سرگرمی هستند و در صورتی که مجبور شوند با والدین خود طولانی مدت همراه شوند خسته و کلافه می شوند. همه ما کودکانی گریان را در مراکز خرید دیده ایم. والدین مجبور هستند زمانی را برای خرید در نظر بگیرند اما برای کودکان تحمل این زمان و گشت زدن در مراکز خرید سخت و دشوار است. امروزه برای حل این مشکل راهی در نظر گرفته شده است و آن خانه کودک است. خانه کودک یک مهد کودک پاره وقت است. شما می توانید کودک خود را برای چند ساعت به خانه کودک بسپارید و با خیال راحت به خرید بروید.

• خانه بازی کودک

خانه بازی کودک یک شهربازی کوچک است که کودکان می توانند در آن هم بازی کنند و هم نکات آموزشی یاد بگیرند. در خانه بازی کودک، والدین میتوانند فرزندان خود را با خیال آسوده به مربیان آنجا بسپارند و چند ساعتی را برای انجام کارهای شخصی، اداری و غیره خود در نظر بگیرند.

• کارگاه مادر و کودک

اگر برای اولین بار است که صاحب فرزند شده اید و تجربه ای از بازی های کودکانه و یا بچه داری ندارید می توانید از کارگاه های مادر و کودک استفاده کنید. لازم است بگوییم هدف از کارگاه مادر و کودک آموزش نیست بلکه ایجاد بستری پر از مهر و محبت و فضایی لذت بخش برای کودکان است. بعبارتی دیگر کارگاه های مادر و کودک فضایی را ایجاد می کنند تا کودکان در کنار مادرانشان به بازی مشغول شوند و در این بین تجربه های جدیدی کسب کنند.

• مهدکودک شبانه روزی

در عصر جدید به علت وجود مشغله های فراوان و بروز حوادث، مهد کودک هایی برای کودکان در نظر گرفته شده است که می توانند از کودک به صورت ۲۴ ساعته مراقبت کنند. به این دسته از مهد کودک ها مهد های شبانه روزی گفته میشود. البته برخی دیگر از مهد های شبانه روزی هستند که کودک را از ساعت ۶ صبح تا ۲۳ شب نگه میدارند و به آنها نیز به خاطر ساعت کاری زیاد مهد شبانه روزی گفته می شود. تا وجود این امکانات و مهد های شبانه روزی باز ترجیح بر آن است که مسئولیت فرزند خود را بر عهده بگیریم و زمانی را برای نگه داری او اختصاص دهیم. زیرا کودکان بیشتر از هر چیزی به محبت والدین خود نیاز دارند.

• آدینه مهد

همان طور که از اسم این مهد پیدا است، آدینه مهد به مهدکودکی گفته می شود که در روز جمعه از کودک مراقبت میکند. آدینه مهد در ابتدا با هدف نگهداری از فرزندان والدینی که در نماز جمعه حضور می یابند شکل گرفته است. در آدینه مهد کودکان متناسب با سنشان آموزه های مذهبی را فرا می گیرند و در کنار هم یک میان وعده سالم میل می کنند.

• روستا مهد

شورای اسلامی با همکاری سازمان بهزیستی، در روستا ها مهدکودک هایی را متناسب با نیازهای مردم عزیز روستا احداث کرده اند. در روستا مهد ها به کودکان ۳ تا ۶ سال آموزش های لازم داده میشود و امروزه روستاییان عزیز کشورمان نیز می توانند از این امتیاز استفاده کنند و فرزند خود را به مهد بسپارند.

بیشتر بخوانید: معرفی انواع بازی کودکان و نقش بازی‌های کودکانه در پرورش کودک