یکی از ورزش‌هایی که نشاط بسیاری با خود به همراه دارد و تفریحی پرطرفدار محسوب میشود، ورزش غواصی است. شاید یکی از دلایل کمتر پرداختن به این ورزش نسبت به رشته‌های دیگر آن است که تنها در محل‌هایی ویژه باید انجام گیرد و همین امر آن را محدود میکند.
از طرف دیگر بسیاری از افراد تا نام غواصی را می‌شنوند به فکر هزینه بالای تجهیزات آن می‌افتند، ریسک نمی‌کنند و به سراغ آن نمی‌روند. اما باید بگوییم شما در ابتدای آموزش این رشته، نیازی به هیچ یک از تجهیزات نداشته و می‌توانید آنها را اجاره کنید.
از همین رو است که میخواهیم شما را بیشتر با این ورزش آشنا کنیم تا در صورتی که علاقمند به غواصی هستید آن را به عنوان یکی از تفریحات اوقات فراغت خود انتخاب نمایید.
غواصی چه ورزشی است؟
اگر بخواهیم بگوییم غواصی چیست باید بگوییم توانایی شنا کردن در زیر آب است که البته هم میتواند به همراه وسایل تنفس مصنوعی اسکوبا باشد و هم بدون آنها انجام شود. این ورزش به غیر از بحث تفریح، کاربردهای پژوهشی، صنعتی و نظامی نیز دارد.
از طرف دیگر باید بگوییم امروزه این ورزش مانند گذشته نیست که تنها عده‌ای خاص بتوانند آن را انجام دهند زیرا این ورزش به یک ورزش همگانی تبدیل شده است و عموما افراد بدون مشکل میتوانند آن را امتحان کرده و از آن لذت ببرند.
با تاریخچه غواصی آشنا شوید
شاید برایتان سوال باشد که ورزش غواصی از چه زمانی به زندگی انسانها وارد شده است و از چه دورانی بشر به این نتیجه رسید که باید به کشف و جستجوی اعماق آبها بپردازد ؟
هنوز نمی‌توان به صورت دقیق گفت بشر تا چه حدی می توانست بدون هوا در زیر آب دوام آورد اما میتوان گفت قدمت آن به حدود ۵ هزار سال پیش باز میگردد و از آن زمان به این کار به چشم یک حرفه می‌نگریستند. البته باید تاکید کنیم غواصی با کمک لوازم تنفس مصنوعی قدمت زیادی ندارد.
نکته مهم دیگری که باید در خصوص تاریخچه این رشته بگوییم این است که غواصانی که در هزاران سال قبل فعالیت می‌کردند با هدف دستیابی به غذا، مرجان، مروارید و… به آبهای کم عمق رفته و به شنا می‌پرداختند. از طرف دیگر بسیاری از آنها برای بریدن لنگر کشتی‌های دشمنان مهاجم و همچنین سوراخ کردنشان و مواردی از این دست غواصی می‌کردند.
تاریخچه غواصی در ایران
بسیاری قدمت غواصی در ایران را به صدها سال پیش از میلاد مسیح مرتبط میدانند. مورخان بر این باورند که در دوران خشایار شاه از شنای زیر آب برای خروج اشیای قیمتی از کشتی‌های غرق شده استفاده میشد. از سوی دیگر باستان شناسان بقایایی یافته‌اند که نشان می‌دهد ساکنین دریای پارس برای خروج مروارید از این فن استفاده می‌کردند، به همین دلیل است که بسیاری، ایرانیان را پایه‌گذار غواصی میدانند.
آیا غواصی جزو ورزشهای سخت است؟
نمی‌توان به راحتی پاسخ این سوال را داد زیرا هر فردی برای سنجش سختی یا آسانی یک ورزش برای خود متر و معیاری ویژه دارد. ما در این بخش از مقاله نظر کارشناسان در خصوص سخت‌ترین ورزشهای جهان را می‌خوانیم و در نهایت تصمیم میگیریم که غواصی چقدر سخت است.
مهمترین سایتهای ورزشی دنیا مانند ESPN، Bleacher Report ، Yahoo، CBS و… با بررسی نظر کارشناسان معیارهای گوناگونی را برای سنجش سختی یا آسانی یک ورزش تعیین کرده‌اند که نمونه‌هایی از آنها را برایتان بازگو می کنیم.
- استقامت: این واژه با استقامت عضلات، استقامت قلبی و عروقی و… باز میگردد.
- قدرت بدنی: این واژه به معنای ماکزیمم نیرویی است که میتوان هنگام انجام یک ورزش به کار برد.
- نیروی محرکه: نیروی محرکه یعنی نیرویی که یک فرد در مدت زمانی کوتاه با سرعتی معین به یک جسم وارد میکند، مانند نیرویی که جهت پریدن به کار می‌رود.
- سرعت: میزان حرکت سریع روی زمین یا تکان دادن پشت سر هم اندامی خاص هنگام ورزش
- چابکی: توانایی ورزشکار در حرکت و تغییر شرایط بدن آن هم هنگامی که همه چیز تحت کنترل وی باشد.
- انعطاف پذیری: به محدوده‌هایی که یک مفصل میتواند به حرکت در بیاید، انعطاف پذیری میگویند.
- استرس: میزانی که یک ورزش به ورزشکاران استرس وارد کرده و آنها را به واکنش‌های عصبی وادار میکند.
- توانایی تحلیل: توانایی بالای تجزیه تحلیل سریع و به موقع
با توجه به موارد گفته شده کارشناسان این ده ورزش را به عنوان سخت ترین ورزشهای جهان نام برده‌اند که به ترتیب نام ذکر می‌کنیم:
- واترپلو
- بوکس
- ژیمناستیک
- راگبی
- هاکی
- بسکتبال
- تنیس
- اسکی آلپاین
- فوتبال
- دومیدانی ده‌گانه
آموزش غواصی به چه صورتی انجام میگیرد؟
یکی از مهمترین چیزهایی که باید به آن توجه کنیم این است که آموزش غواصی حتما باید نزد مربیان دارای مجوز و واجد شرایط انجام شود. این آموزش دارای بخش‌های گوناگونی است که از ایمنی تا شنا را شامل میشود. این مهارت‌ها عبارتند از:
- برداشت فشار: تنظیم فشار درونی و بیرونی شیپور هنگام قرارگیری در فضاهای پرفشار
- تنفس زیر آب: چگونگی تنفس هنگام استفاده از رگلاتور غواصی زیر آب
- پاکسازی ماسک: چگونگی تخلیه کردن ماسک هنگام حضور در زیر آب
- به اشتراک گذاری هوا: چگونگی به اشتراک گذاری یک منبع هوا در آب
- صعود اضطراری: بازگشت سریع و ایمن به سطح آب هنگام قطع هوا
- شنا: حرکت زیر آب با لوازم مربوطه
- علائم غواصی: آموزش علائم جهت برقراری ارتباط با سایر غواصان زیر آب
بیشتر بخوانید: ورزش جذاب دره نوردی ، نهایت هیجان و آدرنالین
با انواع غواصی آشنا شوید
غواصی دارای چندین روش است که در ادامه با آنها آشنا می‌شوید:
-
غواصی آزاد:
این رشته بسیار نشاط‌‌آور است و طرفداران زیادی دارد. یکی از اصلی‌ترین مواردی که باید در این نوع از غواصی باید به آن توجه کنید این است که به درستی از شش‌های خود استفاده کرده و نفس بکشید. نقطه آغاز این ورزش آن است که مردم برای یافتن مروارید استفاده می‌کردند اما امروزه از آن به عنوان یک ورزش نام برده میشود.
اصلی‌ترین ویژگی این ورزش آن است که ورزشکار به زیر آب رفته و تنها با در اختیار داشتن هوای درون شش خود باید زنده بماند.
مهمترین تجهیزاتی که غواصی آزاد نیاز دارد ماسک مخصوص، لوله تنفس و یک جفت باله است.
-
غواصی اسکوبا:
این نوع بر خلاف غواصی آزاد با تجهیزات تنفسی انجام میشود و ورزشکار با دارا بودن هوای فشرده در سیلندر مخصوص به اعماق آب شیرجه می زند.
-
غواصی اسکوبا مدار باز:
در این روش از غواصی، غواص از سیستم‌های اسکوبای مدار باز استفاده میکند که در آن بازدم غواص وارد آب شده و در محیط آبی تخلیه میشود.
-
غواصی اسکوبا مداربسته:
در این سبک از غواصی، سیستم‌های مدار بسته تنفسی دارای قابلیت پالایش بازدم را داشته و با حذف دی اکسید کربن و افزودن اکسیژن مجددا آن را در اختیار غواص قرار میدهند.
-
غواصی با تغذیه از سطح:
این روش بیشتر در اهداف صنعتی مورد استفاده قرار میگیرد که گازها از طریق شلنگی از سطح آب به غواص منتقل میشود. در این روش غواصان همیشه به کلاه و ماسک غواصی نیاز دارند. مهمترین کاربرد این روش به تمیز کردن بدنه شناورها خلاصه میشود.
-
غواصی اشباع:
در این روش غواصان صنعتی میتوانند به مدت چند روز یا حتی چند هفته زیر آب بمانند و کار خود را انجام دهند. در روش غواصی اشباع پس از آن که کار غواصان به اتمام رسید آنها به زیستگاه خشک و تحت فشار در زیر آب میروند.
غواصی چه خطراتی دارد؟
باید بگوییم غواصی یکی از ایمن‌ترین ورزشهای دنیا است و کمترین آسیب و خطر را برای علاقه مندان خود ایجاد میکند اما با این وجود باید تاکید کنیم که غواصی نیز مانند هر ورزش و هر تفریحی دارای خطرات ویژه است. عدم رعایت نکات ایمنی می تواند بیماری‌ها و مشکلات متعددی به همراه آورد. مشکلات و مواردی چون تراکم زدائی، نیتروژن نارکوسیس، مسمومیت با اکسیژن، مسمومیت با منواکسید کربن، آمبولی ریه، باراتروما، شلو واتر بلک اوت، خفگی، غرق شدگی و… .
بهترین مکان برای آموزش غواصی کجا است؟
اگر می‌خواهید بدانید بهترین مکان برای غواصی در ایران کجا است باید شما را به سمت سواحل زیبای جزیره کیش راهنمایی کنیم. در واقع این سواحل مرجانی از بهترین و مساعدترین مکانهای موجود در ایران برای انجام این رشته مفرح هستند. همچنین جزیره کیش دارای مراکز آموزشی و تفریحی متعددی است که سبب میشود سالانه هزاران نفر برای غواصی راهی کیش شوند و از ویژگی‌های این جزیره استفاده کنند.
دو محل در جزیره کیش هستند که بهترین محل‌های موجود برای غواصی به حساب می آیند؛ آنها بیگ کورال و ژوراسیک پارک نام دارند. این بخش‌های جزیره کیش دارای اکوسیستم بسیار زیبایی است که عمق آنها به ۶ الی ۸ متر نیز میرسد. مهمترین ماهی‌های موجود در این دو سایت میتوان به هامور، دختر ناخدا ، جراح، ساردین، جاش، باراکودا، تون، موری موری ایل، اژدر ماهی و همچنین سفره ماهی‌ها، اشاره کرد.
همچنین نمونه هایی از بهترین سواحل موجود در دنیا که برای این ورزش از آنها استفاده میشود، عبارتند از:
- پورتو گالرا-فیلیپین
- جزایر آندامان،تایلند
- حفره آبی-بلیز
- جزیره کوه تائو-تایلند
- کایلوا کنا, هاوایی
- جزایر فی فی-تایلند
- بریتیش کلمبیا-کانادا
- بالی-اندونزی
بیشتر بخوانید: ۱۰ ورزش عجیب زمستانی ( اینفوگرافیک)
مهمترین لوازم غواصی کدامند؟
-
ماسک
این ماسک یک فضای هوایی بین چشمان غواص و ماسک ایجاد میکند که سبب میشود غواص قابلیت دید بهتری داشته باشد.
-
اسنوکر
اسنوکر کمک میکند تا افرادی که در سطح آب شنا میکنند، سر خود را به داخل آب کرده و زیر آب را در حالی که نفس میکشند، نگاه کنند.
-
کمربند وزنه
غواصان برای آن که بتوانند به شناوری خنثی دست یابند از وزنه های سربی استفاده میکنند به همین دلیل از کمربندهایی که وزنه در آنها کار گذاشته شده است، بهره میبرند.
-
فینها
فینها به غواصان کمک میکنند تا در زیر آب راحت‌تر حرکت کنند. فینها انواع گوناگون دارند که میتوان به فینهای کفشی و بندی اشاره کرد.
-
وت سوت و دِرای سوت، لباس غواصی
سوتها لباسهای محافظ یک غواص هستند که کمک میکنند تا دمای محیط کمترین تاثیرگذاری را بر غواص داشته باشد. این سوتها دارای ضخامت گوناگون هستند و در اعماق گوناگون به کار می‌آیند.
-
تانک هوا
هوای زیر آب برای غواصان به وسیله سیلندر یا تانک هوا تامین میشود.
-
رگلاتور تنظیم کننده فشار هوای تنفسی
رگلاتور کمک میکند تا هوا با فشاری مناسب به غواص برسد.
-
ساعت
ساعت غواصان ضد آب و آنالوگ است و برای ثبت کردن زمان مورد استفاده قرار میگیرد.
-
چاقو
این وسیله کاربرد بسیاری در غواصی دارد به همین دلیل باید همواره در دسترس غواصان باشد.
-
نمونه‌های دیگر ابزارآلات غواصی عبارتند از
راهنمای شناور نشانه دار
چراغ قوه مخصوص
قطب نما
وسیله کنترل شناوری
گژ عمق سنج
گژ فشار سنج هوا
و …
ممنون از اینکه تا اینجای مقاله همراه ما بودید. اگر شما هم جزو کسانی هستید که به این تفریح لاکچری و ورزش جذاب پرداخته‌اید یا به یکی از مناطق زیبای کشورمان برای انجام غواصی سری زده‌اید، خوشحال می‌شویم تجربیات خودتان را با ما و مخاطبان عزیز در بخش دیدگاه‌ها در میان بگذارید.
