باغ گیاه شناسی | زیبایی بخش منطقه 22
باغ گیاه شناسی تهران، یکی از زیباترین مکان‌های دیدنی و تفریحی در پایتخت است. تنوع گیاهی، کلکسیون کامل و جذاب، امکانات متنوع و … باعث شده است که این مجموعه بسیار محبوب و معروف باشد. در این مقاله این باغ سرسبز را معرفی می‌کنیم. با فانزی همراه باشید. برای آشنایی با باغ و مسیر آن می‌توانید از نقشه باغ گیاه شناسی تهران استفاده کنید.
باغ گیاه‌شناسی حدود 50 سال پیش احداث شده است. این باغ که به باغ ملی ایران نیز معروف است، در اراضی چیتگر تهران قرار دارد. مساحت این مجموعه 145 هکتار می‌باشد و دریاچه‌ای که در آن قرار دارد بیش از 1 هکتار مساحت دارد. 4 هزار گونه گیاهی مختلف در این باغ وجود دارد. در همان سال‌های اولیه، این محدوده بسیار بکر و دست نخورده بود؛ اما با گذشت زمان انواع و اقسام ساختمان‌ها در آن ساخته شد.
برج‌ها و آسمان‌خراش‌های متعدد، ماهیت طبیعی و بکر این منطقه را از بین برده است. در این بین، باغ گیاه شناسی با قدرت تمام خودنمایی می‌کند. زیبایی‌های طبیعی، تنوع اقلیم‌ها و انواع و اقسام گیاهان، عاشقان طبیعت را به این مکان دیدنی می‌کشاند. تا سال 1394 دسترسی به این باغ به آسانی میسر نبود. اما مدتی است که علاقه‌مندان و عموم مردم می‌توانند از این باغ زیبا دیدن کنند.
بازدیدهای گروهی نیز برای سازمان‌ها و مکان‌های مختلف فرهنگی مهیا می‌باشد. اگر به این باغ فوق‌العاده قدم گذاشتید، به نظافت و پاکیزگی محوطه توجه کنید. افرادی که به مطالعه و شناسایی، چگونگی تکثیر و خواص اکولوژیکی گیاهان علاقه دارند، می‌توانند از این مجموعه تماشایی استفاده کنند. بخش‌هایی مانند گلخانه، هورتوریوم و ارباریوم در این باغ وجود دارد.
طراحی متفاوت باغ گیاه شناسی
طراحی باغ گیاه شناسی به صورت خاصی انجام شده است. توجه به منظره‌های طبیعی زیبا، یکی از ویژگی‌های مهم طراحی است. به طور مثال از چشم‌اندازهای طبیعی سه رشته‌کوه زاگرس، البرز و هیمالیا استفاده شده است. در نهایت این مناظر شبیه‌سازی شده‌اند. همچنین دو رودخانه و شش دریاچه کوچک در این باغ وجود دارد. این موارد نیز برای ایجاد یک فضای زیبای طبیعی کمک شایانی کرده‌اند.
آبشارهای پر آب نیز در این مجموعه وجود دارند. شرشر آب این آبشارها که از صخره‌ها به پایین می‌ریزند، طبیعتی جذاب و دلنشین به وجود آورده‌اند. در این باغ اجازه برگزاری پیک نیک، وارد کردن خدشه به گیاهان و ایجاد هرگونه خسارت و صدمه به محوطه ممنوع است. این گیاهان با زحمت و از گوشه و کنار دنیا به این مکان آورده شده‌اند. برای تماشای زیبایی‌های باغ، این نکات مهم را در نظر داشته باشید.
کلکسیون‌های باغ گیاه شناسی
کلکسیون‌های متنوعی در باغ گیاه‌شناسی وجود دارد. هدف از ایجاد این کلکسیون‌ها، آموزش، تحقیق و پژوهش و نگه‌داری از گیاهان مختلف است. این قسمت‌های مختلف شامل رویشگاه‌های هیرکانی، زاگرس، البرز جنوبی، گلخانه جنوب ایران، رویشگاه ایرانی- تورانی، باغ پیازهای ایرانی و میوه‌های بومی می‌باشد. همچنین رویشگاه‌های چین، ژاپن، قفقاز، هیمالیا، اروپا و چمن‌زارهای آمریکا در این مجموعه وجود دارد.
مواردی مانند میدان مرکزی باغ رز، باغ سیستماتیک گیاهی، قطعات آموزشی و نمایشی، آربراتوم، باغ گیاهان دارویی و صنعتی، جنگل و گردش‌گاه (شاکای)، باغ صخره‌ای و گیاهان زینتی، چهار باغ ایرانی و پهن‌برگان همیشه سبز در این مجموعه عظیم دیده می‌شود. در ادامه به معرفی تعدادی از کلکسیون‌های مهم می‌پردازیم.
رویشگاه هیرکانی
در این بخش، مجموعه‌های جنگلی محدوده خزری دیده می‌شود. این قسمت در سال 51 ساخته شده است. انواع گیاهان علفی و چوبی مربوط به مناطق جلگه‌ای و ارتفاعات جنگلی خزری در این بخش نگه‌داری می‌شود. به طور کلی 64 گونه درخت (5024 اصله درخت) و 29 نوع گیاه در این رویشگاه وجود دارد. این مجموعه 8 هکتار مساحت دارد. جالب اینجاست که حتی خاک این قسمت نیز از شمال کشور آورده شده است.
رویشگاه زاگرس
در این قسمت نیز بخش‌های مهمی از جنگل‌های بومی ایران وجود دارد. این قسمت حدودا 3 هکتار مساحت دارد و تپه‌های آن تا 10 متر ارتفاع دارد. این رویشگاه در سال 67 ساخته شده است و به عنوان بخشی از ناحیه ایرانی-تورانی محسوب می‌شود. 42 گونه مختلف چوبی و 30 گونه علفی خاص در این قسمت وجود دارد.
رویشگاه البرز جنوبی
رویشگاه البرز جنوبی، یکی از قسمت‌های این باغ است که با توجه به دامنه‌های جنوبی کوه‌های البرز مرکزی ایجاد شده است. تغییرات مختلفی روی این محدوده از باغ شکل گرفته است. به طور مثال تغییر شکل فرم زمین، تغییرات توپوگرافی، ایجاد تپه ماهور، جریان گردش آب با مدار بسته و احداث صخره‌ها در این بخش انجام گرفته است.
همچنین می‌توان چندین آبشار، چشمه، رود، آبگیر، باتلاق و برکه را در این بخش مشاهده کرد. این اقدامات برای شبیه‌سازی گونه‌های گیاهی در سال‌های 80-83 ایجاد شده‌اند. این مجموعه به عنوان یکی از زیباترین بخش‌های باغ شناخته می‌شود.
گلخانه جنوب ایران
گلخانه جنوب ایران در سال 88 ساخته شده است. قسمت‌های مختلفی مانند نهال‌های درختان مانگرو، گون‌های درختی جنوب ایران (نخل، کنار، کهور، شیشم و …) در این قسمت دیده می‌شود. همچنین 3 باغچه شامل گیاهانی مانند نیلوفر درختی، درمان عقرب و … در این گلخانه وجود دارد.
باغ پیاز ایرانی
این باغ بیش از 2000 مترمربع مساحت دارد و در سال 52 ساخته شده است. این قسمت در ضلع شرقی باغ صخره‌ای واقع شده است. انواع پیازهای بومی ایران در این باغ نگه‌داری می‌شود. گیاهان پیازدار، ریزوم‌دار و غده‌دار در این محدوده وجود دارد. توجه به نور لازم و جهت تابش آن، میزان آب مورد نیاز و … برای این گیاهان در نظر گرفته شده است. 21 گونه مختلف گیاهی در این باغ زیبا کاشته شده است.
رویشگاه ایرانی_تورانی
هدف از ایجاد این رویشگاه، جمع‌آوری، پرورش و حفظ گیاهان بسیار مهم و شاخص در این ناحیه است. این ناحیه، بخش گسترده‌ای از کشور ما را در بر گرفته است. بخشی از آن نیز در کشورهای پاکستان و افغانستان قرار دارد. این بخش در باغ گیاه شناسی به خوبی نمایش داده شده است.
باغ میوه‌های بومی
این باغ در سال 74 و با مساحت 4.5 هکتار ساخته شده است. هدف از ایجاد این مجموعه، شناسایی درختان میوه بومی می‌باشد. همچنین زمینه‌ای برای آموزش بازدیدکنندگان با میوه‌های بومی کشور ایجاد کرده است. ذخیره ژنتیکی کشور، تکثیر میوه‌های بومی در حال انقراض و … سایر اهداف این مجموعه است. میوه‌هایی مانند انجیر، ازگیل، انار، آلبالو، گیلاس، آلو، پسته، زالزالک، زیتون، سنجد، فندق، عناب، خرمندی و … در این باغ وجود دارد.
رویشگاه‌های متفاوت از باغ گیاه شناسی در جهان
رویشگاه اروپا
در این بخش که 4.2 هکتار مساحت دارد، محورهای پیاده‌روی، آبنمای بیضی شکل، چمن‌کاری، تپه‌های گنبدی‌شکل، پوشش‌های علفی دائمی و فصلی، درختان و درختچه‌ها و … وجود دارد. این بخش از باغ گیاه‌شناسی در سال 83 ساخته شده است.
چمن‌زارهای آمریکا
پوشش‌های درختی، درختچه‌ای، گیاهان علفی و چمن‌زارهای آمریکای شمالی در این قسمت باغ گیاه شناسی نگه‌داری می‌شود. بیش از 40 گونه گیاه در این محدوده وجود دارد. چشم‌انداز این بخش واقعا دیدنی و زیبا است. عکس‌های زیبایی هم می‌توان از این قسمت باغ ثبت کرد.
رویشگاه قفقاز
این محدوده با 3 هکتار مساحت، انواع گونه‌های گیاهی قفقاز را در خود جای داده است. پیاده‌روهای سنگفرش، درختان بلند مازو و اوری، درختان آزاد، گونه‌های افرا و درختان بارانک در این منطقه وجود دارد. این رویشگاه در سال 85 ساخته شده است.
رویشگاه هیمالیا
مساحت این قسمت تقریبا 3 هکتار است. اهدافی مانند تکمیل کلکسیون‌های باغ برای بازدید عمومی، افزایش تنوع گیاهی گونه‌های خارجی، فراهم کردن محیط طبیعی برای مردم، به وجود آوردن زمینه بررسی و تحقیق روی گونه‌های جدید و … در این محدوده محقق شده است.
رویشگاه چین و ژاپن
باغ‌های کشورهایی مانند چین و ژاپن در این محدوده شبیه‌سازی شده است. این باغ‌ها به شکل مینیاتوری هستند و برای ساخت آن‌ها از طبیعت تقلید شده است. زمین این محدوده تقریبا 2.3 هکتار است و 160 گونه مختلف را در خود جای داده است.
استفاده از عناصر در باغ گیاه شناسی
عنصر سنگ
از عنصر سنگ در جای جای باغ گیاه شناسی استفاده شده است. این عنصر مهم طبیعت را می‌توان در چشمه‌ها، حاشیه دریاچه، آبشار، باغچه‌ها و … مشاهده کرد. انواع سنگ‌های گرد، عمودی، پهن و سنگ‌هایی با شکل‌های متفاوت در این مجموعه قرار داده شده است. این موضوع به خاطر طبیعی جلوه کردن این مناظر و اقلیم‌ها است.
عنصر آب
مهم‌ترین بخشی که این عنصر را تداعی می‌کند، دریاچه بزرگ باغ است. در این دریاچه از سیستم گردش آب استفاده شده است. آب دریاچه از چشمه گرفته می‌شود و به نهرهای مختلف می‌ریزد. این دریاچه باعث می‌شود که حس طراوت و نشاط این مجموعه بیشتر شود.
عنصر گیاه
مهم‌ترین عنصر باغ، گیاهان زیبا و رنگارنگ است. استفاده از گیاهان مختلف با انواع رنگ‌ها، چشم‌اندازهای بی‌نظیری به وجود آورده است. انواع گیاهان سوزنی، همیشه سبز، گونه‌های خزان‌شونده با رنگ‌های زیبا و دل‌انگیز پاییزی و … در این باغ وجود دارد. عکس باغ گیاه شناسی کرج واقعا زیبا و جالب می‌شود. حتما از این باغ دوست‌داشتنی عکس‌های زیبایی ثبت کنید.
امکانات باغ گیاه شناسی
امکانات مختلفی مانند کارگاه‌های آموزشی، فروشگاه انتشارات باغ، فروشگاه بذر و نهال، رستوران و سایر بخش‌های رفاهی وجود دارد. رستوران باغ گیاه شناسی تهران، غذاهای باکیفیت و خوشمزه‌ای دارد. پس از گشت و گذار از خود پذیرایی کنید و خستگی خود را رفع کنید.
بهترین زمان بازدید از این باغ
در هر زمانی می‌توان از این مجموعه زیبا بازدید کرد. باغ گیاه شناسی تهران در بهار بسیار زیبا و دیدنی می‌شود. عطر گل‌های زیبا و شادابی هوا، لذت گشت و گذار در نوروز بهاری را دوچندان می‌کند. باغ گیاه شناسی در تابستان هم دیدنی است. سرسبزی و شادابی درختان مطمئنا شما را از دود و دم و گرمای شهر شلوغ نجات می‌دهد.
می‌توانید لحظاتی را با آرامش در این مجموعه بگذرانید. باغ گیاه شناسی در پاییز خیلی تماشایی است. درختان رنگارنگ و خزان دلربای این مجموعه، خاطره‌ای به یاد ماندنی از پاییز برایتان خواهد ساخت. باغ گیاه شناسی در زمستان هم جالب است. ممکن است در مواقعی که این مکان، از برف پوشیده شود و مناظر جذابی به وجود بیاورد.
ساعت کاری باغ گیاه شناسی تهران
ساعت کاری این باغ زیبا هر روز از ساعت 9 صبح الی 18 عصر می‌باشد.
پارکینگ
باغ گیاه‌شناسی یک پارکینگ بزرگ دارد. افرادی که برای بازدید از این باغ می‌روند، می‌توانند ماشین خود را به صورت رایگان پارک کنند و با خیال راحت به گردش در این مجموعه بپردازند.
در این مقاله با باغ موزه گیاه شناسی تهران آشنا شدید. اگر تا به حال از این مجموعه بی‌نظیر و استثنایی دیدن کرده‌اید، نظرات خود را در سایت فانزی به اشتراک بگذارید.